Göktaşı Çukuru

Göktaşı çukurları, göktaşlarının çarpması sonucu oluşan kenarları yuvarlak, çanak şeklindeki yapılardır. Göktaşı çukurları çok nadir oluşur, çünkü göktaşlarının büyük bir bölümü dünya yüzeyine ulaşmadan atmosferde patlarlar.

 

Göktaşları, gezegenler ve uyduların yüzeylerini olumsuz yönde etkiler. Dünya’da yer alan göktaşı çukurlarının büyük bölümü depremler, kıta hareketleri, rüzgar, yağmur gibi doğa olayları nedeniyle şekil değiştirirken, Ay gibi atmosfere sahip olmayan gökcisimlerinin yüzeylerinde göktaşı çukurları net olarak gözlenebilir.

Ay'ın yüzeyinde gökcisimlerinin çarpması sonucu oluşan bir çok göktaşı çukuru (krater) bulunur. Çapı 1 km'den büyük yaklaşık 500 bin krater Ay yüzeyine göktaşlarının ve kuyrukluyıldızların çarpması sonucu oluşmuştur. Kraterler hemen hemen sabit bir oranla oluştuğu için birim alanda bulunan krater sayısı yüzeyin yaşını tahmin etmek için kullanılabilir. Atmosferin, hava olaylarının ve yakın geçmişte jeolojik etkinliklerin olmaması sayesinde bu kraterler, Dünya'dakilerin aksine oldukça iyi korunmuştur. Hatta astronotların 43 yıl önce ay yüzeyine bırakmış olduğu ayak izleri bile şuana kadar çok iyi korunmuş durumdadır.

Ay yüzeyinin ve Güneş Sistemi'nin bilinen en büyük krateri Güney Kutbu - Aitken düzlüğüdür. Bu çarpma havzası Ay'ın öteki yüzünde Güney Kutbu ile ekvator arasında yer alır; 2240 km. çapında ve 13 km. derinliğindedir. Ay'ın görünen yüzünde başlıca kraterler Mare Imbrium, Mare Serenitatis, Mare Crisium, ve Mare Nectaris'tir.

Dünya üzerinde sadece yaklaşık 150 göktaşı çukuru tespit edilebilmiştir. Tespit edilen göktaşı çukurlarının büyük bölümü doğa olaylar nedeniyle doğal yapısını kaybetmiştir.